Słowem wstępu co to jest insulinooporność ?
INSULINOOPORNOŚĆ – stan obniżonej wrażliwości tkanek na działanie insuliny, mimo prawidłowego lub podwyższonego wydzielania insuliny przez komórki β-trzustki.
- EPIDEMIOLOGIA INSULINOOPORNOŚCI.
W gabinecie dietetyka klinicznego bardzo często pojawiają się pacjenci z insulinoopornością. Insulinooporność dotyka kobiet, mężczyzn i dzieci.
Epidemiologia
- nie jest dokładnie znana
- podaje się wartości 24-50%
dorosłych w krajach wysoko
rozwiniętych - ok 11,5% u pacjentów
pediatrycznych (badania z
udziałem kanadyjskich dzieci) - ok 10% polskiej społeczności
zmaga się ze stanem przedcukrzycowym
. CZYNNIKI WYWOŁUJĄCE INSULINOOPORNOŚĆ
- środowiskowe
- otyłość – szczególnie brzuszna. Tak ! Niestety podwyższona masa ciała predysponuje do występowania insulinooporności
- niski poziom aktywności fizycznej
- przewlekły stres
- przetworzona dieta, dieta tłuszczowo-węglowodanowa
- genetyczne
- upośledzone wiązanie insuliny z receptorem insulinowym
- ↓aktywności kinazy tyrozynowej związanej z podjednostką β
receptora - zaburzenie transportu receptora do błony komórkowej
- zaburzona synteza cząsteczki receptora dla insuliny
- zahamowanie translokacji GLUT-4 w adipocytach
- zespół zmutowanej insuliny
- Inne
- wiek
- płeć
- pochodzenie etniczne – Indianie Pima
- choroby trzustki, endokrynopatie, hemochromatoza,
- w przebiegu cukrzycy ciężarnych
ZALECENIA ŻYWIENIOWE
1.Ograniczaj produkty zawierających cukry proste. Wyklucz z diety słodycze, ciasta, soki owocowych, cukier do słodzenia, suszone owoce i słodkie surowe
owoce (winogrona, banany, mango). Jedz 1-2 sztuki owoców dziennie, łącząc je
z produktami zawierającymi tłuszczu, np. jogurt z jabłkiem i orzechami
włoskimi.
2.Wprowadź produkty z dużą ilością błonnika. Sprowadza się to przede
wszystkim do jedzenia warzyw (surowych jak i gotowanych) oraz produktów
pełnoziarnistych (gruboziarniste kasze, razowe pieczywo, mąka pełnoziarnista, brązowy ryż). Usuń z jadłospisu białe pieczywo, białą mąkę, makaron.
Pamiętaj, że więcej błonnika mają warzywa surowe. Ponadto, niektóre gotowane warzywa (marchew, buraki, pietruszka, ziemniaki, dynia) mają wysoki indeks glikemiczny – unikaj dużych porcji tych warzyw.
3.Unikaj przetworzonych produktów. To bardzo szeroka grupa dań i produktów obejmująca zarówno żywność typu fast-food, jak i wędliny słabej jakości, parówki, pasty kanapkowe, gotowe sałatki, sosy. Wszystkie te produkty są wysokokaloryczne i dostarczają duże ilości tłuszczu. Ale jest w nich również ukryty cukier, co niestety niepotrzebnie stymuluje twoją trzustkę.
4.Bazuj na nieprzetworzonych produktach. Włącz do swojego menu dobrej jakości mięso, ryby, jaja, nabiał (wyjątkiem są duże ilości mleka, gdyż zawiera łatwo przyswajalne cukry), orzechy, oleje roślinne. W połączeniu z warzywami, pełnoziarnistym pieczywem możesz stworzyć z tego naprawdę smaczne dania
5.Spożywanie regularnych 4-5 posiłków i unikanie podjadania między posiłkami. Choć szkoły są w tym wypadku różne, gdyż niektórzy zalecają 3 posiłki, a niektórzy 5, pamiętaj, że regularne posiłki, o małej objętości pozwolą ci uniknąć dużych wyrzutów insuliny. Dzięki temu będziesz mieć więcej energii i ustabilizujesz poziom cukru we krwi.
PRODUKTY, KTÓRE WARTO WPROWADZIĆ DO JADŁOSPISU
1.kakao/ gorzka czekolada
2.cynamon
3.imbir
4.zielona herbata
5.kurkuma
6.kozieradka
3
7.morwa biała
[Wybierz datę]
8.czarnuszka
9.spirulina
10.czosnek
11.bazylia
12.chili
ZASADY WPROWADZANIA ZMIAN
- Szybkie zjadanie posiłków -> wolne spożywanie posiłków z uwagą
- Realistyczne założenia w modyfikacji jadłospisu
- Ewolucja z elementami rewolucji
- Eliminacja żywności przetworzonej – transakcja wymienna
- Wysiłek fizyczny – lubiany i możliwy do podjęcia
•Ograniczenie węglowodanów łatwoprzyswajalnych - Zmiana myślenia o żywieniu
Dietetyk insulinooporność – dietetyk kliniczny w Poznaniu Sylwia Rozenkop- Nowaczyk
